سیب زمینی که نام علمی آن سولانوم توبروسوم(solanum tuberosum)  می­باشد، گیاهی علفی و چند ساله است. اما در کشاورزی به­عنوان یک گیاه یک ساله مورد کشت و کار قرار می­گیرد. (گیاه یک ساله گیاهی است که، چرخه زندگی­اش از زمان جوانه زدن تا تولید دانه در یک سال کامل شده و سپس از بین می­رود)

زادگاه اولیه آن در کوه­های آند در بولیوی و پرو بوده­است. حدود هشت هزار سال پیش برای بار اول کشف و در این مناطق خشک و خنک کشت شد.

نخستین جایی که در ایران کاشته شد، روستای پشند در استان البرز بوده­است، به همین دلیل همچنان سیب زمینی پشندی در ایران معروف است.

شرایط مناسب برای کشت سیب زمینی

این گیاه طالب آب و هوای خنک می­باشد و در این نوع آب و هوا است که که مرغوب ترین و حداکثر محصول به­دست می­آید. بنابر آزمایش­های متخصصین بهترین و مناسب ترین درجه حرارت خاک برای تشکیل غده سیب زمینی و درشت شدن آن 17 درجه سانتیگراد می­باشد و در 29 درجه حرارت خاک، غده تشکیل نمی­شود و عملکرد محصول صفر است. بنا بر آن چه گفته شد فصل کاشت سیب زمینی در نقاط سردسیر و شمال ایران ، بهار و تابستان و در نواحی گرم جنوب و سواحل خلیج فارس ، پاییز و زمستان می­باشد.

از حیث آب، سیب زمینی یکی از نباتاتی است که احتیاج فراوان به آب دارد. خاکی که این گیاه در آن کاشته می­شود باید همیشه در اطراف ریشه دارای رطوبت کافی باشد.

استان­هایی که بیشترین میزان کشت سیب زمینی دارند

استان همدان با تولید 24 درصد از سیب زمینی کشور، مقام اول در تولید این محصول را به خود اختصاص داده­است و استان­های اردبیل، اصفهان، آذربایجان شرقی، کردستان و زنجان به ترتیب رتبه­های دوم تا ششم تولید را دارند که جمعا 63 درصد سیب زمینی کشور را تولید می­کنند.

سیب زمینی بهاره در مناطق دزفول، جیرفت و کهنوج،گرگان، اصفهان و کازرون کشت می­شود. تولید تابستانه این محصول در مناطق اصفهان، بهار همدان ، طارم، عجب شیر و بجنورد صورت می­گیرد و جیرفت و کهنوج، لار و لامرد نیز مناطق کشت زمستانه این محصول به شمار می­روند.

انواع سیب زمینی

در کشور ما اکنون رقم های گوناگونی از سیب زمینی مورد آزمایش و بررسی قرار گرفته که با توجه به مجموعه شرایط ، ارقام زیر با ویژگی­های گوناگون انتخاب شده­اند: پشندی، آئولا، دراکا، کوزیما، مورن و … رقم هایی هستند که برای کشت در سطوح وسیع در نواحی گوناگون انتخاب شده­اند.

انواع سیب زمینی از نظر دوره رشد به سه گروه تقسیم می­شوند:

1. رقم های خیلی زودرس و زودرس: دوره کامل برای رشد و تولید غده در رقم های خیلی زودرس 70 تا 80 روز و در رقم های زودرس 80 تا 90 روز است. عملکرد این ارقام در مقایسه با رقم های دیررس کم تر است.که به علت بالا بودن درصد آب در غده، کم بودن ماده ماده و نازکی پوست غده، قابل ذخیره به صورت انباری نیست و باید تازه مصرف شود.
2. رقم های متوسط رس یا میان رس: در این رقم ها زمان لازم برای رسیدن و تولید غده 100 تا 120 روز است و به ارقام تابستانه معروف هستند.
3. رقم های دیررس: زمان لازم برای رشد کامل و تولید محصول در این رقم ها 130 تا 150 روز است و به رقم های پاییزه معروف هستند. عملکرد محصول و مقدار نشاسته در رقم های دیررس بیش از رقم های میان رس و زودرس است و خاصیت آن ها برای نگه­داری در انبار بیشتر است.

خواص

1. منبع ویتامین B6 و ویتامین C بوده و برای سلامتی بسیار مفید است.
2. در هضم غذا موثر است.
3. حاوی مقادیر زیادی آنتی اکسیدان است و خاصیت ضد سرطانی دارد.
4. از قلب محافظت می­کند و یک ماده مغذی کم چرب به حساب می­آید.
5. به دلیل داشتن ترکیباتی موسوم به  kukoamines  فیبر و پتاسیم باعث کاهش فشار خون می­شود.
6. می­تواند اثرات مفید بر سیستم ایمنی داشته باشد.
7. به کاهش کلسترول خون کمک می­کند.
8. مصرف آن با توجه به این که غنی از فیبر می­باشد، می­تواند از عود سنگ کلیه جلوگیری کند.